Ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή: Μερικά στοιχεία της ύπαρξής της.

Η κλιματική αλλαγή πριν πολλά έτη, ήταν ένα “φαινόμενο” μεγάλης αμφισβήτησης από μια μεγάλη μερίδα επιστημόνων.
Τα τελευταία χρόνια όμως το ποσοστό της επιστημονικής κοινότητας που συμφωνεί για την ύπαρξη της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής, φτάνει το 99%! (https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1748-9326/ac2966) Πάνω απο 88.100 έρευνες συμφωνούν πως οι ανθρώπινες δραστηριότητες συντέλεσαν και συνεχίζουν να συντελούν μια τεράστια αλλαγή στον πλανήτη μας.

Τι είναι η κλιματική αλλαγή;
Η Γη έχει διανύσει πολλούς “κύκλους” με μεγάλες αλλαγές, όσον αφορά την θερμοκρασία και γενικότερα το κλίμα της. Οι παράγοντες ήταν φυσικοί και συνήθως οι θερμοί/ψυχροί περίοδοι διαρκούσαν μερικούς ή πολλούς αιώνες, ενώ η μεταβολή από τον έναν κύκλο στον άλλον χρειαζόταν εκατοντάδες ή χιλιάδες χρόνια για να συντελεστεί.

Ο τελευταίος ψυχρός κύκλος (Παγετωνική περίοδος) έλαβε χώρα περίπου 12.000 έτη πριν. Κατά την λήξη της είχαμε και την άνοδο των ανθρώπινων πολιτισμών. Από τότε δεν υπήρξε κάποια αξιόλογη κλιματική μεταβολή, εκτός από μια μικρή παγετωνική περίοδο από τον 16ο ως τον 19ο αιώνα.

Από το 1950~ και μετέπειτα παρατηρείται μια τρομερή κλιματική μεταβολή η οποία είχε ξεκινήσει να φαίνεται από το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα με σχετικά αργούς ρυθμούς προς τον θερμό τομέα, ενώ από περίπου το 1980 η μεταβολή αυτή, μετατράπηκε στην πιο γρήγορη και ραγδαία μεταβολή των τελευταίων εκατοντάδων χιλιάδων ετών!

Για ποιον λόγο συντελείται αυτή η τεράστια αλλαγή; Τι ρόλο παίζει ο άνθρωπος;
Όπως είναι ευρέως γνωστό στην επιστημονική κοινότητα, πολλοί λόγοι (φυσικοί) μπορούν να επηρεάσουν το κλίμα (δηλαδή και την θερμοκρασία) της Γης. Από την ηλιακή δραστηριότητα, ως μια μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη ικανή να αλλάξει το κλίμα της. Ένας παράγοντας που επηρεάζει την θερμοκρασία, και μάλιστα είναι ο πιο βασικός μοχλός μεταβολών της, είναι το διοξείδιο του άνθρακα. Παρόλο που άλλα αέρια έχουν πολλαπλάσια (σε ποσοστό) συγκέντρωση από το διοξείδιο, το CO2 καταφέρνει να επιδρά εντυπωσιακά στην θερμοκρασία του πλανήτη. Ο λόγος είναι απλός. Το συγκεκριμένο αέριο έχει την δυνατότητα να “παγιδεύει” την θερμότητα που λαμβάνει η Γη από τον ήλιο. Αυτό σημαίνει πως όσο μεγαλύτερη είναι η συγκέντρωση του CO2, τόσο πιο εύκολα ανεβαίνει και η θερμοκρασία.

Από την αρχή της βιομηχανικής περιόδου παρατηρείται μια συνεχής αύξηση του συγκεκριμένου αερίου, η οποία έχει φτάσει και σαν μεταβολή αλλά και σε απόλυτη συγκέντρωση στην ατμόσφαιρα σε επίπεδα πρωτοφανή.

Συνδέεται η αύξηση αυτή με την αύξηση της θερμοκρασίας; Η απάντηση είναι ΝΑΙ.

Τα τελευταία μερικά χιλιάδες έτη, δεν υπήρξε κάποιος μεγάλος φυσικός παράγοντας που να δικαιολογεί άμεσα ή έμμεσα αυτήν την κλιματική αλλαγή, μέσω της αύξησης της θερμοκρασίας, παρά μόνο μικρές επιδράσεις από διάφορους φυσικούς παράγοντες.
Πλέον αυτή η ραγδαία (σε πρωτοφανή επίπεδα) μεταβολή δικαιολογείται μόνο με την σύνδεση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
Η πλειοψηφία των εκπομπών CO2 προέρχονται τα τελευταία 150~ χρόνια από τον άνθρωπο. Για αυτό και ο νέος κλιματικός κύκλος έχει χαρακτηριστεί ως “Ανθρωπογενής Κλιματική Αλλαγή“.

Ο κύκλος αυτός με απλά λόγια ξεκίνησε σαν “φαινόμενο του θερμοκηπίου” το οποίο όπως περιγράφηκε παραπάνω, σημαίνει πως ένα μέρος της θερμότητας του ήλιου παγιδεύεται στην ατμόσφαιρα της Γης. Στην πορεία είχαμε το φαινόμενο της “υπερθέρμανσης του πλανήτη” το οποίο συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς. Και φτάσαμε στο φαινόμενο της “Ανθρωπογενούς Κλιματικής Αλλαγής” το οποίο συνοψίζει τα φαινόμενα που προηγήθηκαν, βάζοντάς μας σε έναν νέο κλιματικό κύκλο που δημιουργήσαν οι ανθρώπινες δραστηριότητες. Τα αποτελέσματα είναι ορατά σε παγκόσμια κλίμακα. Λιώσιμο σε μόνιμους παγετώνες σε διάφορα μέρη του πλανήτη, όπως και το λιώσιμο των πάγων στον 1 κυρίο πόλο (τον βόρειο πόλο), θερμοκρασιακά θερμά απόλυτα ρεκόρ σε σχεδόν όλες τις περιοχές του πλανήτη, ακραία καιρικά φαινόμενα, αύξηση της συχνότητας των ακραίων φαινομένων όπως βίαιες καταιγίδες,τυφώνες κατηγορίας >EF3,περίοδοι ξηρασίας σε ακραία επίπεδα,καύσωνες μεγάλης ισχύς και διάρκειας,βίαιοι χιονιάδες, αύξηση της θερμοκρασίας των θαλασσών, μείωση παγοκάλυψης/χιονοκάλυψης σε πολλές περιοχές του πλανήτη και άυξηση της μέσης θερμοκρασίας, σε πρωτοφανή για μερικές περιοχές, επίπεδα.
Η υπάρξη όλων αυτών των μεταβολών είχε παρατηρηθεί και παλαιότερα.
Η ειδοποιός όμως διαφορά, είναι η συχνότητα παρατήρησής τους. Τα ακραία φαινόμενα συνέβαιναν, συμβαίνουν και θα συνεχίσουν να συμβάινουν. Η συχνότητά τους όμως, είναι πολύ μεγαλύτερη σε σχέση με παλαιότερα χρόνια και αυτό είναι που διαφοροποιεί προηγόυμενους κλιματικούς κύκλους με τον τωρινό.

Φυσικά αυτές οι αλλαγές παρατηρούνται και στην Ελλάδα μέσα από μετεωρολογικούς σταθμούς (με χρονοσειρά τουλάχιστον 150 ετών).
Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι θερμοκρασιακή κλιματική μεταβολή μέσα σε μόλις μισό περίπου αιώνα. (Σαφώς παίζει ρόλο και η δόμηση των πόλεων, λόγω της έλλειψης πράσινου και των υλικών που είναι φτιαγμένες οι πόλεις).

Ο νέος κλιματικός κύκλος, εξαιτίας της ανθρώπινης παρέμβασης θα συνεχιστεί με αμείωτους ρυθμούς και σύμφωνα με τις προβλέψεις θα δούμε ακόμα χειρότερες συνθήκες σε μερικά δεκάδες χρόνια από σήμερα.

Συμπέρασμα:
Τα στοιχεία πλέον είναι αδιαμφισβήτητα και η μερίδα των επιστημόνων που πιστεύει το αντίθετο είναι αμελητέα.
Τα αποτελέσματα δε, ορατά σε όλους.
Η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή επηρεάζει άμεσα τις ζωές όλων μας με πολλούς τρόπους.
Οι οικονομίες κάθε χώρας πλέον επηρεάζονται σε τεράστιο βαθμό από τα φαινόμενα και αναγκάζει τις περισσότερες χώρες να παίρνουν αυστηρά μέτρα για την αδρανοποίηση της κλιματικής αλλαγής.
Οι “κλιματικοί” μετανάστες (δηλαδή άνθρωποι που λόγω της μεταβολής του κλίματος στην χώρα τους, εγκαταλείπουν το σπιτικό τους), αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο.
Τέλος, οι προβλέψεις φαίνεται πως συμφωνούν για την χειροτέρευση της όλης κατάστασης. Πόσο μεγάλη θα είναι αυτή, μένει να δούμε σε μερικά χρόνια…